Burn-outpreventie: ingrijpen op 3 niveaus voor echte impact

2025/05/04
Deel dit op
Melimpus
Chronische stress, professionele uitputting, burn-out… Deze termen zijn tegenwoordig helaas maar al te bekend op de werkvloer. Maar als het gaat om preventie, weten we dan echt waarop we moeten inzetten? Om doeltreffend op deze uitdagingen in te spelen, is het essentieel om het principe van de drie niveaus van preventie te begrijpen: primair, secundair en tertiair. Deze niveaus zijn goed ingeburgerd in de gezondheidszorg en zijn net zo toepasbaar op mentale gezondheid op het werk.

De drie niveaus van preventie in mentale gezondheid

Laten we beginnen met een heldere definitie: 

  • Primaire preventie: Dit is het meest proactieve niveau. Het richt zich op een gezonde populatie. Het doel is om in te grijpen op de potentiële oorzaken van problemen door risicofactoren te verminderen en beschermende factoren te versterken—nog voordat er symptomen zijn. 

  • Secundaire preventie: Hier grijpt men in bij de eerste signalen. Er zijn beginnende symptomen, maar het is nog mogelijk om effectief te handelen en escalatie te voorkomen. 

  • Tertiaire preventie: Dit niveau is gericht op mensen die al lijden onder psychische klachten. De aanpak is dan therapeutisch: behandelen, complicaties voorkomen, begeleiden richting herstel en terugval voorkomen. 

Toepassing op de werkvloer

Toegepast op de werkomgeving, helpt deze aanpak bij het structureren van een echte burn-outpreventiestrategie. En nee, dat betekent niet gewoon een yogasessie aan het eind van de werkdag! Actie moet plaatsvinden op meerdere niveaus, afhankelijk van de blootstelling en kwetsbaarheid van medewerkers. 

Primaire preventie op het werk: aanpakken van de oorzaken 

Het gaat hier om het wegnemen van organisatorische stressoren, zoals: 

  • Realistische werkuren 

  • Evenwichtige werkdruk 

  • Duidelijkheid over rollen en doorgroeimogelijkheden 

  • Een gezond en zorgzaam werkklimaat 

  • Kwalitatief leiderschap 

“Inzetten op primaire preventie betekent het werkklimaat herdenken om overbodige druk te verminderen. Het is de basis van een gezonde werksfeer, maar wordt nog te vaak verwaarloosd,” benadrukt onze psycholoog. 

Secundaire preventie: teams uitrusten met hulpmiddelen 

Wanneer spanningen zichtbaar worden, maar burn-out nog niet is ingetreden, komt secundaire preventie in beeld. Voorbeelden hiervan zijn: 

  • Trainingen in stressmanagement of mindfulness 

  • Workshops rond mentale belasting of grensoverschrijdend gedrag 

  • Gespreksgroepen of luisterruimtes 

“Het doel is om vroege signalen te herkennen en medewerkers de tools te geven om hun werkdag aan te kunnen, vóór het escaleert,” legt onze psycholoog uit. 

Tertiaire preventie: herstel begeleiden 

Wanneer een medewerker te maken heeft met burn-out of een erkende psychische aandoening, is het essentieel om passende therapeutische begeleiding te bieden, zoals: 

  • Psychologische of medische ondersteuning 

  • Begeleiding bij werkhervatting 

  • Diepgaand werk om terugval te voorkomen 

“Hier is de rol van de therapeut cruciaal. Het gaat niet alleen om genezen, maar ook om heropbouwen, en zorgen voor een veilige herstart,” zegt onze psycholoog. 

Waarom werkgevers het stokje moeten overnemen

Te vaak wordt burn-outpreventie gezien als een individuele verantwoordelijkheid: iedereen moet zijn eigen stress, balans en grenzen beheren. Maar in werkelijkheid zijn de oorzaken van burn-out vaak systemisch. 

Bedrijven hebben dan ook een belangrijke rol te spelen: 

  • Door een duidelijke en gestructureerde preventieaanpak te hanteren 

  • Door managers op te leiden in het herkennen van vroege signalen 

  • Door mentale gezondheid als strategische pijler van HR op te nemen 

Enkel inzetten op het individu is als een lek dichten zonder de leiding te repareren

En in de praktijk? De aanpak van Melimpus als hefboom

De aanpak van Melimpus past binnen deze 360°-logica: het aanbieden van hulpmiddelen voor elk preventieniveau, en organisaties begeleiden naar een gezonder en duurzamer werkklimaat. 

“Een bedrijf dat op de drie niveaus werkt, creëert een werkplek die écht beschermend is. Het is geen kost, maar een langetermijninvestering in gezondheid en prestaties,” besluit onze psycholoog Stéphanie Delroisse. 

Melimpus biedt trainingen, diagnostische tools, op maat gemaakte interventies en psychologische begeleiding wanneer nodig—een holistische aanpak voor het duurzame welzijn van teams.