Waarom virtual reality een favoriete tool wordt voor psychologen
Drie belangrijke toepassingen gevalideerd door onderzoek
De wetenschappelijke literatuur op dit gebied groeit snel en benadrukt drie belangrijke toepassingsgebieden van VR binnen de psychologie:
-
Blootstellingstherapie bij angststoornissen: Of het nu gaat om hoogtevrees, sociale fobie of angst om terug te keren naar het werk na een burn-out—VR maakt het mogelijk om cliënten op gecontroleerde wijze met hun angsten te confronteren.
“Het doel is om de angst geleidelijk te verminderen, terwijl het gevoel van zelfredzaamheid wordt versterkt,” legt onze psycholoog uit.
-
Pijnbestrijding via afleiding: De aandacht van de patiënt afleiden naar een virtuele wereld kan helpen om de pijnbeleving te verminderen. Deze techniek wordt onder andere gebruikt in palliatieve zorg, bij pijnlijke wondverzorging of bij brandwondenpatiënten.
-
Ontwikkeling van sociale vaardigheden: VR is ook een trainingsmiddel, bijvoorbeeld voor het aanleren van soft skills op de werkvloer, of voor mensen met autismespectrumstoornissen, sociale interactieproblemen, of in trajecten van beroepsherinschakeling.
De resultaten zijn veelbelovend voor een brede waaier aan stoornissen: cognitieve beperkingen, depressieve toestanden, verslavingen, autisme, de ziekte van Alzheimer, posttraumatische stress, enzovoort.
Voordelen van VR boven in vivo-blootstelling
Waarom zou je voor virtual reality kiezen in plaats van klassieke blootstelling in de echte wereld (in vivo)? Onze psycholoog legt uit:
“VR biedt een ongeëvenaard niveau van personalisatie en controle. Je kunt de omgeving aanpassen aan de behoeften van elke patiënt: prikkels toevoegen of weghalen, de ervaring zo vaak herhalen als nodig—en dat allemaal in een veilige setting.”
Concreet zijn dit enkele van de voordelen:
-
Volledige controle over de therapeutische omgeving: geen verrassingen—de therapeut beheert alles.
-
Verhoogde emotionele veiligheid: de patiënt weet dat hij zich in een therapeutische context bevindt, wat het gemakkelijker maakt om angsten te confronteren.
-
Minder vermijding: VR beperkt ontsnappingsroutes en maakt de ervaring toch acceptabeler.
-
Voorkeur van patiënten:
“Veel patiënten vertellen me dat ze liever beginnen met blootstelling in VR dan in de echte wereld. Dat stelt hen gerust en maakt het proces aantrekkelijker.”
-
Kostenbesparing: geen nood aan verplaatsingen naar specifieke locaties of complexe logistiek.
Terugkoppeling uit de praktijk: wat zeggen de patiënten?
De feedback van patiënten is erg positief. Sommigen ervaren het als een spel, anderen waarderen het gevoel dat ze op hun eigen tempo kunnen groeien zonder oordeel.
“Een patiënte met sociale fobie vertelde me dat ze zich nooit direct aan een groep mensen zou hebben durven blootstellen. Maar in VR is het haar gelukt… en daar was ze trots op!” vertelt onze psycholoog.
De immersieve ervaring vergroot de emotionele betrokkenheid, zonder de stress van een echte situatie. Voor velen vormt dit een opstap naar dieper therapeutisch werk.
Bijvoorbeeld: een vaak voorkomend symptoom van burn-out is een verlies van zelfvertrouwen op professioneel vlak. Virtual reality helpt mensen om zich opnieuw bloot te stellen aan die werkomgeving, in de vorm van veilige training.
Op weg naar breder gebruik binnen bedrijven?
VR beperkt zich niet langer tot psychologenpraktijken. Het zou ook kunnen worden ingezet binnen bedrijven, om medewerkers te ondersteunen bij stressmanagement, communicatie of terugkeer na een burn-out.
“Ik geloof dat VR een enorm potentieel heeft op het vlak van preventie en professionele ontwikkeling. Het zou kunnen helpen om blokkades te verlichten vóór ze problematisch worden,” besluit Stéphanie Delroisse.
Met de toenemende vraag naar innovatieve oplossingen voor mentaal welzijn, zou VR op termijn een structureel begeleidingsinstrument kunnen worden—zowel klinisch als in bedrijven.
Hoe kan Melimpus jou helpen?
Melimpus is gespecialiseerd in werkhervatting na langdurige afwezigheid. Geleidelijke blootstelling via virtual reality helpt mensen omgaan met burn-outsymptomen, zoals een gebrek aan zelfvertrouwen. Deze aanpak is wetenschappelijk onderbouwd en klinisch gevalideerd.
Aarzel niet om je ervaringen te delen of je vragen te stellen in de reacties—onze psycholoog beantwoordt ze graag.
