Wat je leert in virtual reality… neem je mee naar het echte leven!

Het concept van Virtual Reality Self-Modeling
Wat het ‘ik’ leert in VR, wordt vaak overgedragen naar de echte wereld. In de wetenschappelijke literatuur staat dit bekend als Virtual Reality Self-Modeling (VRSM).
Het principe?
Een persoon observeert zichzelf terwijl die in een virtuele wereld een positief gedrag vertoont of een nieuwe vaardigheid leert. Door deze handelingen in een immersieve en boeiende omgeving te herhalen, wordt het gedrag geleidelijk vertrouwder, natuurlijker, en—het belangrijkste—drukt het zich af op het echte leven.
“De persoon leert een gedrag of vaardigheid in VR, en door zichzelf dat te zien doen, generaliseert hij of zij dat naar de echte wereld,” legt onze psycholoog Stéphanie Delroisse uit.
Wetenschappelijk bewijs (Fox & Bailenson)
Een van de bekendste studies over dit onderwerp is die van Fox & Bailenson (2009). Zij toonden aan dat deelnemers die hun avatar in een virtuele omgeving zagen sporten, binnen 24 uur daarna meer fysieke activiteit rapporteerden.
Met andere woorden: alleen al het zien van hun virtuele zelf in actie had een stimulerend effect op hun gedrag in de echte wereld. Andere studies gingen nog verder en bewezen een langdurig effect op zelfvertrouwen, publiek spreken en het hanteren van stressvolle situaties.
Toepassingen bij angststoornissen en terugkeer naar werk
De toepassingen zijn talrijk, vooral in psychotherapie en professionele ontwikkeling.
Bij angststoornissen kan VR bijvoorbeeld helpen om iemand geleidelijk bloot te stellen aan stressvolle situaties: een vergadering, een presentatie, een sociaal contact… Zonder risico, zonder oordeel, en in een gecontroleerde omgeving.
“Wanneer je jouw avatar een angstige situatie ziet overwinnen, begint je brein er ook in te geloven. Dat bouwt vertrouwen op,” legt onze psycholoog uit.
Bij werkhervatting na een burn-out of langdurige afwezigheid is VR een waardevol hulpmiddel. Door zichzelf te zien slagen in het hervatten van werk, contact met collega’s of het beheren van een agenda, herbouwen mensen stap voor stap hun structuur en zelfvertrouwen.
Hoe een VR-ervaring structureren voor maximale overdracht
De overdracht van VR-ervaringen naar de realiteit hangt af van verschillende sleutelelementen:
-
Identificatie met de avatar – Hoe meer de avatar lijkt op de gebruiker (qua uiterlijk of gedrag), hoe effectiever de overdracht.
-
Herhaling – Zoals bij elke vorm van leren wordt het effect versterkt door regelmatige oefening.
-
Directe feedback – De gevolgen van je acties zien, zelfs in een virtuele omgeving, helpt bij het onthouden en integreren.
-
Emotionele consistentie – De virtuele omgeving moet vergelijkbare emoties oproepen als de situaties in het echte leven.
Een educatief én therapeutisch hulpmiddel
VR is geen toverstokje, maar het is een krachtige en complementaire tool naast traditionele methoden. Het stelt mensen in staat om te leren door te ervaren in plaats van enkel te lezen of zich iets voor te stellen. En vooral: het bevordert zelfredzaamheid:
“Als ik het kan in VR, dan kan ik het misschien ook in het echt.”
Dit is een ware revolutie in het begeleiden van mensen—of ze nu een carrièreswitch maken, zelfvertrouwen zoeken, of gewoon nieuwsgierig zijn om zichzelf beter te leren kennen.
Bijvoorbeeld, iemand die afwezig is geweest wegens burn-out of kanker, kan angst ervaren voor terugkeer naar werk. VR kan deze personen helpen om die angst te overwinnen en de kans op een succesvolle re-integratie te vergroten.
Hoe kan Melimpus jou helpen?
Melimpus ontwikkelt virtual reality-tools die mensen helpen zich voor te bereiden op de terugkeer naar werk. Door zich onder te dompelen in een virtuele werkomgeving en te leren communiceren met avatars, herwinnen ze hun zelfvertrouwen en verbeteren ze de kwaliteit van hun re-integratie.
Deze aanpak is gevalideerd door meerdere klinische studies.
Aarzel niet om je ervaring te delen of je vragen te stellen in de reacties—onze psycholoog beantwoordt ze graag.